پانل سه بعدی

به كارگيري بتن، به عنوان يك ماده اصلي ساختماني، نياز به قالب بندي، داربست و اختصاص زمان براي گيرش، عمل‌آوري و مقاوم شدن آن دارد. از اين‌رو، از مدت‌ها قبل، ساخت قطعات بتني پيش‌ساخته مورد توجه قرار گرفت و پيشرفت‌هاي چشمگيري به لحاظ ارائه انواع سيستم‌هاي پيش ساخته حاصل شد.

سازه های پیش ساخته سبک، که به پانل سه بعدی یا ساندویچ پانلنیز مشهور است از پدیده های جدید در تکنولوژی ساخت و ساز است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته با استقبال فراوانی روبرو گشته است. ساندویچ پانل از دو لایه شبکه فلزی مش (mesh) در طرفین و یک لایه فوم پلی استارین (foam polystyrene) کند سوز در وسط تشکیل شده است. بطوری که این سه لایه توسط مفتول های جانبی (sher coonnector) به یکدیگر متصل شده است . قطعات از پیش ساخته شده و به محل اجرای ساختمان حمل می شوند و پس از نصب دیوارها و سقف، طرفین آن با بتن پاشی (shatcrete) اندود می شود. در این سیستم چون دیوارها و سقف بصورت یکپارچه و به شکل باکس (Box) است، بنابر این توزیع بارها و مقاومت در برابر نیروهای خارجی بویژه زلزله تقریبا یکنواخت و همگن می باشد. بر اساس مشخصات این کالا، می توان آنرا یکی از مقاوم ترین مصالح ساختمانی نام برد.
در سيستم پانل ساندويچي، صفحات متشكل از پانل عايق حرارتي (پلي استايرن منبسط يا پلي‌يورتان)، همراه با دو شبكه فلزي در طرفين عايق، كه به وسيله‌ي مفتول‌هاي فولادي مورب به يكديگر متصل شده‌اند، يك شبكه فلزي سه بعدي را تشكيل مي‌دهد. در توليدات متداول در ايران، لايه عايق حرارتي از ورق‌هاي پلي استايرن با ضخامت‌هاي متفاوت تشكيل مي‌شود. در ضمن، در برخي محصولات، عايق حرارتي در دو طرف رويه موج‌دار است.
بر اساس بررسي‌هاي انجام شده، قابليت احداث ساختمان تا دو طبقه، با استفاده از قطعات متداول اين سيستم، و با رعايت اصولي وجود دارد. براي طبقات بيشتر، اين قطعات صرفاً مي‌توانند نقش جداكننده عمودي داشته باشند، و نقش سازه‌اي نخواهند داشت. در نتيجه، لازم است با استفاده از اسكلت‌هاي بتني و فولادي، ايستايي بخش‌هاي مختلف ساختمان تامين شود. پانل سه بعدی
ابعاد قطعات توليد شده متفاوت است، اما معمولاً به ابعاد 1*3 متر توليد مي‌شوند. اين قطعات بسته به ميزان بار پيش‌بيني شده و نحوه استفاده، در انواع متفاوتي توسط كارخانه‌هاي مختلف توليد مي‌شوند. تفاوت مشخصات قطعات توليدي، غالباً در نوع و قطر فولاد مصرفي براي شبكه‌ها، اندازه‌ چشمه‌هاي شبكه، ضخامت ديوار و نحوه قرارگيري و اتصال ميلگردهاي مورب است.
سقف‌ها را مي‌توان از پانل‌هاي اين سيستم و با استفاده از قطعات خاص سقفي اجرا كرد. لازم به توضيح است اجراي سقف با اين سيستم با پيچيدگي‌هايي از جمله سختي پاشيدن بتن به سطح زيرين، زياد بودن ضايعات بتن و خيز سقف هنگام اجرا، رو به رو است. به همين علت، در بسياري موارد، سقف‌هاي ساختمان، به روش‌هاي ديگري، مانند تيرچه و بلوك، اجرا مي‌شود. در اين سيستم‌ها كلاف‌بندي مناسب در انتهاي فوقاني ديوارها ضروري است.
بتن مورد استفاده براي پاشيدن در طرفين قطعات، بايد از نوع ريزدانه و با رواني در حد مجاز باشد، تا علاوه بر امكان پاشيده شدن به وسيله پمپ، مقاومت لازم را نيز داشته باشد. ضخامت بتن پاشيده شده در شرايط متعارف، در هر طرف ديوار در حدود پنج ساني‌متر است كه حدود دو و نيم ساني‌متر پوشش بر روي شبكه فولادي ايجاد مي‌كند.