گروه گزارش: مهندس مهدی سلیم زاده، کارشناس ارشد مهندسی و مدیریت ساخت است. وی که از سال 1360 در موقعیت‌های مختلف کاری در صنعت ساختمان اعم از اجرا و طراحی و حوزه مدیریت فعالیت دارد، مسئول کمیته آموزش و تحقیقات انجمن صنفی شرکت‌های پیمانکاری و تأسیسات استان تهران و مسئول تدوین استراتژی آن انجمن صنفی نیز است. با مهندس سلیم‌زاده در خصوص برگزاری سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان گفتگو کردیم.

پیام ساختمان: مطلع هستید که سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان 12 تا 15 تیرماه در محل دائمی نمایشگاه های بین‌المللی تهران برگزار خواهد شد. آیا در این نمایشگاه شرکت می‌کنید؟

اغلب افرادی که به نوعی از نظر حرفه‌ای در حال و یا آینده با مسائل صنعت ساختمان در ارتباط باشند، برای مشاهده تفکرات دیگران و مشاهده فن‌آوری‌های جدید و جمع‌آوری اطلاعات فنی و تجاری و احتمالاً انتخاب و خرید کالا در زمینه صنعت ساختمان، به‌خصوص اینکه در قالب نمایشگاه بین‌المللی باشد، حضور پیدا می‌کنند. برگزاری نمایشگاه‌ها به این شیوه با توجه به حجیم بودن محصولات، ماشین آلات و تجهیزات، راحت ترین، شفاف‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش تبادل اطلاعات، شناخت دستاوردها و عرضه کنندگان کالا و خدمات به خصوص در صنعت ساختمان می‌باشد و بنده نیز در حد مقدورات زمانی، سعی دارم برای مشاهده دستاوردهای اهل فن در نمایشگاه حضور داشته باشم.

پیام ساختمان: آیا برپایی این نمایشگاه و حضور در آن را مفید می‌دانید؟

با توجه به فلسفه وجودی برپایی نمایشگاه‌های بین‌المللی، به منظور ایجاد بازار متمرکز برای معرفی و عرضه کالا و تبادل اطلاعات رو در رو که اولین بار پس از انقلاب صنعتی در سال 1851 در لندن برگزار شد و در سال 1347 از طریق وزارت اقتصادی و دارایی در محل فعلی نمایشگاه بین‌المللی برپا گردید. به تبعیت از اهداف کلی، برگزاری نمایشگاه مفید خواهد بود، چرا که اقشار متفاوت جامعه، به خصوص فعالان صنعت ساختمان، مصرف کنندگان، دانشجویان رشته‌های مرتبط، با حضور در نمایشگاه دسترسی راحت به دستاوردهای این صنعت خواهند داشت. از منظر عرضه‌کنندگان کالا نیز، معرفی آخرین محصولات تولیدی، تبادل اطلاعات و تحقیقات در زمینه‌های فنی و نمایش تجهیزات غیرقابل حمل مفید خواهد بود و به این طریق زمینه توسعه تجاری برای این صنعت اثرگذار بخصوص از نظر جذب مراجعه کنندگان خارجی را فراهم می‌آورد.

پیام ساختمان: معمولاً پیمانکاران در نمایشگاه‌های صنعت ساختمان به دنبال چه کالاها و مصالحی هستند؟

پیمانکاران اگر تعهدات پیمانی را با نهادهای کارفرمایی داشته باشند، آنچنان در انتخاب مصالح مختار نیستند و بیشتر مشخصات فنی ضمیمه پیمان راهنمای انتخاب مصالح برای آنها است. ولی به طور کلی حضور پیمانکاران در نمایشگاه، باعث ارتباط مستقیم با عرضه‌کنندگان کالا شده و امکان بهره‌برداری از اطلاعات فنی در قالب مذاکره، همایش‌های محدود و حتی عقد قرارداد با عرضه‌کنندگان کالای ساختمانی را خواهند داشت و شاید با توسعه کسب اینگونه اطلاعات بتوانند در فرآیند احداث با نهادهای کارفرمایی با توجه به مبنای مهندسی ارزش در جایگزینی مصالح جدید با مشخصات تعیین‌شده قبلی، ارائه طریق نموده و باعث بهبود طرح‌های عمرانی شوند.

پیام ساختمان: برای اینکه چنین نمایشگاه‌هایی بهتر برگزار شوند و در کیفیت ساخت‌وساز مؤثر باشند، چه باید کرد؟

هدف کلی برگزاری اینگونه نمایشگاه‌ها، معرفی تکنولوژی و فناوری‌های جدید، ماشین‌آلات و تجهیزات جدید، اصلاح و شناخت کانال‌های توزیع و ارتباط مستقیم عرضه‌کنندگان محصولات با معرفی‌کنندگان است. با توجه به اینکه برای هر فعالیت اقتصادی تجاری، متناسب با خود، استانداردهایی وجود دارد، بنابراین رعایت استاندارد در برگزاری اینگونه نمایشگاه‌ها ضروری است تا بتواند بهترین روش‌های اجرایی اثرگذار را در برگزاری نمایشگاه مدنظر قرار دهد و هر سال در حین و پس از پایان نمایشگاه با استفاده از تکنیک اندازه‌گیری، عملکرد آن را ارزیابی و برای رفع موانع و مشکلات اقدامات آتی انجام دهند. می‌توان با برگزاری اتاق‌های سمینار و مشاوره و حتی کارگاه‌های آموزشی و تخصصی کوتاه در محل نمایشگاه، دانش استفاده‌کنندگان کالاهای خاص را افزایش داد که منجر به ارتقاء و افزایش و ترویج دانش فنی فعالان صنعت ساختمان می‌شود و در نتیجه باعث افزایش کیفیت ساخت‌وساز خواهد شد. از همه مهم‌تر در فرآیند برگزاری نمایشگاه، با مکانیزم خاصی نیازهای مشتریان شناسایی شده و در جهت تأمین آن در زمان آتی، تولیدکنندگان کالا فعالیت خود را متمرکز سازند، نه اینکه فقط تقاضای جاری آن‌ها را پاسخ داده باشند.

پیام ساختمان: گاهی انتقاد می‌شود که محصولات جدید با شرایط ساخت‌وساز در ایران همخوانی ندارند یا بعضاً فاقد کیفیت هستند، این موضوع را شما تأیید می‌کنید؟

هدف از برگزاری نمایشگاه، ارائه دستاوردهای جدید و نوین صنعت ساختمان است. اینکه آیا محصولی با شرایط بومی ایران سازگار است یا نه، بررسی و استفاده از آن به عهده صاحبان فن در این رشته است، نه عرضه کنندگان کالا. ضمن اینکه تبادل اطلاعات در خصوص دستاوردهای نوین (حتی اگر یک محصول ارائه شده بخصوص مورد مصرف در ایران را نداشته باشد) می‌تواند سبب بروز خلاقیت در اصلاح آن محصول برای مصرف بومی و یا تولید محصول جایگزین متناسب با شرایط ساخت‌وساز ایران باشد. همانطور که در سؤال قبلی به آن اشاره شد اگر برپایی نمایشگاه بخصوص در رده بین‌المللی مطابق استانداردهای تعریف شده باشد، امکان عرضه کالاهای غیراستاندارد و بی‌کیفیت فراهم نخواهد شد.

پیام ساختمان: در پایان چنانچه صحبت خاصی در خصوص نمایشگاه و انجمن انبوه سازان دارید، بفرمایید.

با توجه به اینکه برپایی نمایشگاه، رایج‌ترین روش برای بازاریابی و تبادل اطلاعات رودررو، بین عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان کالا و دانش‌آموختگان است، بنابراین برگزاری آن در قالب نمایشگاه بین‌المللی باید آگاهانه انجام گیرد تا در خاتمه فرآیند برگزاری نمایشگاه، دستاوردهای آن از نظر توسعه اقتصادی و فنی قابل ارزیابی و محاسبه باشد. به عبارت ساده‌تر اینکه از منظر عرضه‌کنندگان کالا، منجر به قراردادهای عمده از منظر مصرف‌کنندگان خارجی به منظور توسعه صنعت ساختمان و از منظر مصرف‌کنندگان نیز منجر به دانش افزایی و حذف واسطه‌های تجاری در تهیه محصولات و از نظر دانش‌آموختگان نیز منجر به افزایش دانش فنی و تحریک حس کنجکاوی و خلاقیت باشد. این ممکن نمی‌شود، مگر اینکه در برگزاری نمایشگاه‌ها به استاندارد جهانی اینگونه فعالیت‌ها توجه جدی شده و با آموزش افراد کارآمد برای حضور در غرفه‌ها و مدیریت‌های داخلی به منظور مشاوره‌های فنی و اجرایی، معرفی و عرضه کالا و گفتگو و فراهم آوردن بعضی از تسهیلات رفاهی در محدوده نمایشگاه و برپایی سمینارها شرایط مناسبی فراهم گردد که بازدیدکننده به راحتی واردشده و بررسی کند و محصول مورد درخواست را ببیند و مورد پذیرایی قرار گیرد. اغلب اعضای انجمن صنفی شرکت‌های ساختمانی و تجهیزاتی استان تهران نیز این فرصت را مغتنم شمرده و سعی بر حضور در نمایشگاه بین‌المللی برای کسب تجارب و آموخته‌ها به منظور ارتقای دانش فنی و اجرایی خود خواهند داشت.

مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران از افتتاح سه یاورشهر خبر داد و گفت: با این اقدام، ظرفیت مجتمع‌های تربیتی، آموزشی و درمانی پایتخت به ۵هزار نفر افزایش می‌یابد.

به گزارش همشهری آنلاین، احمد احمدی صدر با بیان این مطلب افزود: مدیریت شهری  در راستای کمک به سامان دهی معتادان متجاهر ورود کرده است تا طبق اعلام ستاد مبارزه با مواد مخدر که تهران به ۹۰۰۰ ظرفیت نگهداری  معتادان نیاز داشته و ۱۴ نهاد وظیفه تامین این ظرفیت‌ها را برعهده دارند؛ بخش قابل توجهی از این کمبود را جبران کند.

او با بیان اینکه شهرداری تهران تامین بیش از ۵۰ درصد این کمبود را برعهده گرفته است، افزود: در واقع شهرداری تهران موظف شد تا ۵۰۰۰ ظرفیت در شهر  تهران ایجاد کند که با افتتاح ۳ مرکز در روز شنبه به تمام تعهدات خود در این حوزه عمل خواهد کرد.

مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران ادامه داد: تاکنون یاورشهرهای ۱ تا ۶ را افتتاح کرده‌ایم و روز شنبه – ۱۶مهر۱۴۰۱- هفته پیش رو نیز یاورشهر ۷ ویژه معلولان، یاور شهر ۸ ویژه زنان اعصاب و روان و بیماران خاص و یاور شهر ۹ به عنوان بزرگترین مجتمع تربیتی آموزشی  و درمانی شهر تهران افتتاح می‌شود.شعار ما این است که مراکز یاور شهر، ،یاری گر مددجویان کلانشهر تهران خواهد بود.

احمدی صدر با بیان اینکه کار بزرگی که مدیریت شهری در این زمینه انجام داده، ساماندهی معتادان منع پذیرشی است که تا قبل از این کسی آنها را قبول نمی کرد، گفت: این در حالی است که اکنون  بیش از ۷۰ درصد مراکز ما به این افراد اختصاص دارد.

او با اشاره به اینکه برنامه‌های تربیتی، آموزشی و درمانی در قالب  ۹ گام برای این افراد در نظر گرفته شده؛ تاکید کرد: این گام‌ها به این صورت است که بعد از جذب، غربالگری و پذیرش این افراد در مراکز یاورشهر؛ در گام نخست سم زدایی و گام دوم ایجاد انگیزه و نشاط اجرا می‌شود تا به خودباوری برسند. گام سوم  ورود به بحث اشتغال و کارآفرینی آنهاست. گام چهارم حمایت از خانواده این افراد است. گام پنجم معنویت درمانی است، گام ششم بازگشت به خانواده، گام هفتم بازگشت به جامعه و گام هشتم نیز بازآفرینی اجتماعی این افراد است.

مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران در ادامه گفت: گام نهم مراقبت‌های پس از خروج و صیانت از این افراد است. در واقع مددجویان بعد از بهبود و خارج شدن از این مراکز رها نمی‌شوند و یک پروژه صیانت از این افراد اجرا می‌شود تا خودشان را در جامعه بشناسند و دوباره به سمت اعتیاد باز نگردند.

او توضیح داد: ۳ یاور شهری که در روز شنبه افتتاح می‌شود شامل مجتمع‌های تربیتی، آموزشی و درمانی ۷ واقع در منطقه ۱۹ و یاور شهر ۸ در شرق و یاور شهر ۹ نیز در منطقه ۴ است.

مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران گفت: تمامی یاورشهرها توسط شهرداری تهران اداره می‌شود تا پروسه ۹گام را به طور کامل اجرا کنیم.

مشاهده متن اصلی خبر

مراسم افتتاح مجتمع تربیتی، آموزشی و درمانی یاور شهر ۹ با حضور علیرضا زاکانی شهردار تهران و جمعی از اعضای شورای شهر برگزار شد.

مشاهده متن اصلی خبر

داکت اسپلیت (اسپلیت کانالی) یکی از رایجترین سیستم های تهویه مطبوع در سطح جهان است، این سیستم همانند اسپلیت دیواری از یک واحد داخلی (هواساز) و یک واحد خارجی (کندانسور) تشکیل شده است که توسط لوله های مسی به یکدیگر متصل می گردن

استفاده از هوای برگشت جهت بالا بردن راندمان کاری دستگاه و مصرف سوخت کمتر و همچنین هوای تازه جهت نیاز مبرم هر واحد آپارتمانی که چه در تابستان و چه در زمستان اکسیژن کافی جهت سلامت جسمی افراد را تأمین نماید از مزایای دیگر این سیستم می باشد.

سرمایش و گرمایش در این سیستم توسط هواساز با مکش هوای داخلی انجام می پذیرد.

تفاوت سیستم داکت اسپلیت با سیستم ترکیبی اسپلیت دیواری و رادیاتور

بجای استفاده از چندین پنل دیواری در یک واحد مسکونی یا اداری ، از یک هواساز مرکزی در پشت سقف کاذب استفاده می گردد که به وسیله کانال ،تمامی اتاق ها و فضاهای مورد نیاز تهویه می شوند.

سیستم گرمایش بسیار قوی: برای گرمایش از کویل آب گرم استفاده می شود که از پکیج یا موتورخانه تامین می شود و سیستم رادیاتور حذف می شود و همچنین 20% تا 30% در مصرف گاز صرفه جویی خواهد شد. همچنین سرعت گرمایش فضا در مقایسه با رادیاتور بسیار بالاست.

مزایای سیستم اسپلیت کانالی

• سرمایش مطبوع در تابستان و کاهش مصرف برق تا 50% در مقایسه با کولرهای گازی

• گرمایش بسیار قوی توسط کویل آب گرم از پکیج یا موتورخانه و صرفه جویی در مصرف گاز در زمستان 20% تا 30%

• حذف سیستم رادیاتور و لوله کشی های مربوطه

• اجرای بسیار سریع توسط کانال های فلکسی عایقدار

• استقلال هر واحد از نظر مصرف انرژی

• انتقال سرمایش و گرمایش مطبوع توسط کانال در هر واحد به تمام فضاها ،حذف پنل ها و استفاده مناسب از فضای داخلی

• کاهش صدای فوق العاده توسط کانال های فلکسی بل عایقدار (انعطاف پذیر) جدید

• حذف لوله کشی های اضافی در ساختمان

• فیلتراسیون هوا توسط فیلترهای قابل شستشو

• کاهش هزینه تمام شده بوسیله حذف سیستم رادیاتور

• قابلیت نصب دستگاه برای فضاهای کوچک تا بزرگ

• عدم نیاز به استفاده از تکنسین نگهداری

• امکان استفاده در ساختمانهای در حال بازسازی با حداقل تعمیرات

• امکان طراحی سیستم متناسب با سردترین وگرمترین مناطق

• حذف کانال کشی عمودی

یکی از معتبر ترین و قدیمی ترین برند های موجود در بازار ایران برند نام آشنای میدیا میباشد. این شرکت تحت لیسانس دو شرکت پرقدرت جهانی، توشیبای ژاپن و کریر آمریکا در چین مشغول په کار میباشد، در حال حاضر محصولات این شرکت به تمام نقاط جهان از جمله ایران صادر میشود. سابقه کار سیستم های تهویه مطبوع میدیا در ایران به حدود 15 سال میرسد از این رو از نظر کیفیت، تحویل کالا، گارانتی و خدمات پس از فروش جزو شرکت های قابل اعتماد در این زمینه میباشد.

یکی از محصولات این شرکت که در داخل کشور با استقبال خوبی روبروست داکت اسپلیت یا اسپلیت های کانالی می باشد که در ذیل مختصری در مورد این محصول توضیح داده خواهد شد.

نحوه عملکری سیستم سرمایش و گرمایش دستگاه تهویه مطبوع داکت اسپلیت

اسپلیت یونیت کانالی از دو قسمت مجزا به نام هوارسان و کندانسینگ یونیت تشکیل شده که توسط دو لوله مسی به یکدیگر متصل شده که سرمایش مورد نیاز را از طریق گاز فریون وکمپرسور تامین می کند.لازم به ذکر است که نوع کمپرسوردستگاه از نوع اسکرول می باشد. و سیستم گرمایش این دستگاه نیز از طریق کویل آبگرم تامین می شود. پس از مکش هوای داخل واحد و فیلتراسیون توسط دستگاه مذکور، عمل سرمایش یا گرمایش روی هوای ورودی صورت پذیرفته و هوای سرد و گرم نهایی از طریق یک کانال افقی( مشابه کانال کولر) و البته در ابعاد کوچکتر به فضاها منتقل می گردد. قابل توجه است که کلیه کانالها فقط در سقف کاذب اپارتمان خواهد بود و به صورت عمودی تا پشت بام حرکت نخواهد کرد و دریچه های تعیین شده برای خروجی های مد نظر بنا به cfm مورد نیاز طراحی و اندازه گیری خواهد شد که عامل این سنجش با گیجی به نام داکتیلاتور می باشد.

مواردی که باید بعنوان پیش فرض برای استفاده از سیستم داکت اسپلیت وجود داشته باشد

* منبع تولید آب داغ( موتورخانه، پکیج ) در ساختمان وجود داشته باشد.

* گاز یا موتورخانه وجود داشته باشد.

* صرفاً استفاده از یک سیستم تراکمی جهت سرمایش مد نظر باشد.

در زمستان هوا با عبور از کویل آب گرم که به یک منبع تولید آب داغ (موتورخانه یا پکیج ) متصل است، گرم می گردد توسط فن چند سرعته در کانالهای مربوطه توزیع و نهایتاً از طریق دریچه های خروجی هوا به اطاقها، پذیرایی و … گرمایش مطبوع را هدیه می دهد.

دیوارهای آجری

آجر یکی از پرمصرفترین و قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده قرار گرفته است . قدمت مصرف آجر در ایران به چند هزار سال بالغ می شود و هم اکنون نیز پر مصرف ترین مصالح ساختمانی در کشور است .آجر میتواند تقریبا” در همه مناطق و شرایط اقلیمی مصرف کرد . مصرف اجر نه فقط در ایران رایج است همچنان رونق خود را حفظ کرده است .بلکه د راکثر کشورها جهان نیز یکی از پر مصرفترین مصالح ساختمانی است .آجر را به اشکال و ابعاد مختلف به صورت توپر یا تو خالی می سازند .آجرهای توپر را معمولا برای ساختن دیوارهای باربر ، حمال و آجرهای توخالی و یا مجوف را برای دیوارهای که در ساختمانهای اسکلت فلزی و یا بتنی ساخته می شوند به کار میبرند .

در ساختن دیوارهای آجری اصلاحاتی موجود است که به پاره ای از آنها در زیر اشاره می کنیم :

شاقول کردن :

شاقول وسیله ایست ساده که از وزنه ای مخروطی شکل معمولا از جنس برنج یا فولاد که به انتهای ریسمانی وصل شده تشکیل شده است . ازآنجایکه شاقول در حالتی که بطور آزاد آویزان باشد امتداد قائم را نشان می دهد آن را برای کنترل قائم بودن دیوارها بخصوص در گوشه و شیبها استفاده می شود .غیر از کنترل دیوارها از شاقول برای مواردی دیگر نیز نظیر نصب چارچوب ها و پنجره ها و شمشه گیری اندودها و قالب بندی ستونهای بتنی و نصب ستونهای فلزی نیز استفاده می شود گاهی بجای شاقل برای کارهای فوق از ترازو یا شمشه و تراز نیز استفاده می کنند.

لاریز :

موقعی که طول دیوارها نسبتا زیاد باشد معمولال در گوشه ها و یا در فواصلی در طول دیوار چند ردیف از دیوار را می سازند ، این عمل اصطلاحا لاریز می نامند . با ساختن لاریز امکان تقسیم دیوار به فواصل کوتاه تر میسر شده و لذا ساختن و کنترل آن آسانتر است .

با توجه به اینکه در ساختن لاریز عقب نشینی آجرها در هرردیف برابر4/3یا 2/1طول یک آجر می باشد ارتفاع لاریز محدود بوده و بستگی به فاصله ی دارد که از نقطه لاریز را شروع کرده اند.

هشت و گیر :

در محلی که دوقسمت دیواری باید به یکدیگر وصل شوند لازم است که محل اتصال آنها را طوری بسازیم که اتصال آنها کامل و به اصطلاع بهم قفل و بست شوند . برای این کار انتهای دیوار اول را در محل اتصال را هشت گیر معروف است در می آورند.0

با وجود این چون درزهای قائم در محل اتصال دو دیوار ه علت دشواری پهن کردن ملات در روی آجرها کاملا از ملات پر نمی شود اتصال هشت گیر اتصالی کامل نیست . مزیت هشت و گیر نسبت به لاریز آنست که ارتفاع بهر ادازه باشد می توان آنرا بصورت هشت و گیر در آو.رد .

ریسمانی کردن

درزهای افقی ردیف های آجر باید کاملا بصورت افقی و تراز باشند.زیرا افقی بودن هرزه ملاتها و درزهای افقی علاوه بر استحکام دیوار در زیبایی آن نیز موثر است .

برای آنکه بندها کاملا افقی باشند از ریسمانی که به دو انتهای کار محکم شده است استفاده می کنند .ریسمان را باید طوری بکار ببریم که علاوه بر افقی بودن به اندازه ضخامت یک آجر به اضافه کلفتی ملات از ردیف آجر قبلی بالاتر قرار گرفته و امتداد آن به اندازه 2 تا 3 میلیمتر از لبه کار جلوتر قرار گیرد تا امکان نصب آجرها ی ردیف بعد و کنترل آنه را براحتی صورت گیرد . این عمل را در اصطلاح بنائی ریسمانی کردن کار نامند.

وابند کردن ریسمان:

اگر طول دیوار زیاد باشد در موقع ریسمانی کردن کار عملا از حالت افقی و ترازو شکل خارج شده و به اصطلاح شکم می دهد . در این مواقع لازم است که طول ریسمان را در یک یا چند خارج شده و اصطلاح شکم می دهد در این مواقع لازم است که طول ریسمان را در یک یا چند جا با بستن آن در سطح تراز دلخواه کوتاه کرد . این عمل که معمولا از طریق قرار دادن آجر دادن آجرروی ریسمان و تراز کردن صورت می گیرد وابند کردن ریسمان نامند.

زنجاب کردن آجر :

اتصال آجرها بیکدیگر در دیوارهای آجری به وسیله ملات صورت می گیرد در انواع ملاتها آب و رطوبت نقش مهمی در گرفتن و سخت شدن آنها  را دارد و لذا در صورتیکه قبل از گرفتن و سخت شدن آنها دارد لذا در صورتیکه قبل از گرفتن و سخت شدن ملات آب گرفته شوند از سختی آن کاسته شده و به اصطلاح ملات می سوزد . آجر خشک باعث جذب رطوبت ملات به خود شده و عملا از گرفتن و سخت شدن آن به نحوء مطلوب جلوگیری می کند به همین علت آجرها را قبل از پرکردن آجر قبل از آب را اصطلاحا زنجاب کردن آجر می نامند .

عمل زنجاب کردن آجر از طریق پاشیدن آب کافی روی آجرها قبل از قرار دادن آنها روی کار و یا فروبردن آنها در آب صورت می گیرد ممکن است لازم باشد که حتی پس از ساختن دیوار روی آنرا یک یا چندین دفعه در روز آب پاشی کرد .

بند افقی و بند قائم :

درزهای افقی بین ردیف عای مختلف آجرکاری را بند افقی و درز قائم بین دو آجر را بند قائم نامند .بندهای افقی و یا قائم آجرکاری را هرزه ملات نیز می گویند .

لغاز:

پیش امدگی قسمتی از دیوار در عرض آنرا لغاز می نامند . لغازها معمولا در محل نصب درها و یا پنجره ها بکار می برند و برای ساختن لغاز سعی می شود که آجرهای راسته را قدری جلوتر قرار دخند بنحوی که اتصال آنها با قسمت اصلی دیوار های آجری را نشان می دهند .

دیوارها با آجر توپر:

موضوع اندازه آجر در ساختن دیوار تاثیر زیادی دارد آجرهای توپر که در انواع مختلف فشاری سفالی و یا ماسه آهکی وجود دارد در ابعاد و اندازه های مختلف می سازند . چون برای اتصال آجرها بهم در ساختن دیوار ملات بکار برده می شود . و مقاومت ملات معمولا از مقاومت آجر کمتر است بنظر می رسد که هر چه ابعاد آجر بزرگتر باشد بهتر است ولی باید توجه نمود که اگر اندازه آجر از حد معینی بزرگتر باشد علاوه بر اینکه ساختن بارگیری و تخلیه آن گرانتر تمام شده و از نظر اقتصادی بصرفه نیست بکار بردن ان نیز دشوار است ابعاد آجرها را باید اندازه ای انتخاب کرد که از هر نظر منطقی و مقرن به صرفه است .

اصل مهمی که در اندازه آجر باید رعایت کرد آن است که طول آن دو برابر عرض آن به اضافه یک سانتی متر باشد .تجربه نشان داده شده است که مناسب ترین ضخامت دیوارها ی آجری در مناطق با آب وهوای معتدل که بتواند از انتقال حرارت به اندازه مناسبی جلوگیری کند در حدود 35 سانتی متر است .اگر این اندازه برابر ضخامت یک دیوار و نیم آجره باشد اندازه های آجر مناسب این ضخامت برابر5.5 ×23 سانتی متر است . از جمله مناسب ترین اندازه ایکه برای آجرهای معمولی توپر می توان انتخاب کرد مطابق استاندارد از کشور آلمان و برابر 6.5×12×25سانتی متر است . ضخامت دیوار یک ونیم آجری با اندازه مذکور برابر 38 سانتی متر می شود .ملاتهائیکه برای ساخت دیوارهای آجری مصرف می شوند عبارتند از ملات  گل آهک ؛ ملات ماسه آهک ؛ ملات با تار دو ملات ماسه سیمان ، ملاتها معمولاٌ برحسب میزان مقدار ماده چسبنده بکار برده شده در مکعب ماده پرکننده خود مشخص نامیده می شوند .مثلاٌ ملات ماسه سیمان 250 کیلوگرم یعنی ملاتی که 250 گرم سیمان در یک متر مکعب آن مصرف شده باشد.

ملات گل آهک که مخلوطی است از خاک سرندی و مقدار معینی پودر با خمیر آهک و مقدار لازم آب از مناسبترین انواع ملاتها برای ساختن دیوار بوده و برای دیوارهای موقت و یا ساختمانهای کوچک و کم اهمیت بکار می برند.

ملات ماسه آهک از اختلاط ماسه شسته و پودر یا خمیر آهک ومقدارلازم آب نا مناسبترین انواع ملاتها برای ساختن دیوارها بوده و برای دیوارهای موقت و یا ساختمانهای کوچک و کم اهمیت بکار می برند.

ملات ماسه آهک از اختلاط ماسه شسته ؛ پودر یا خمیر آهک ( بین 150 تا 250 کیلوگرم آهک در متر مکعب ماسه ) با مقدار لازم آب ساخته می شود .این ملات از ملات گل آهک مناسب تر بوده و در صورتیکه در ساخت آن دقت شود برای کارهای کوچک نسبتا مناسب است .

ملات با تارد ، که اصطلاحا آن را ملات حرارت دیده نیز می نامند . مخلوطی است از ماسه آهک و سیمان به مقدار لازم آب ، مقدار اهک این ملات 150 تا 200 کیلوگرم پودر یا خمیر آهک شکفته و و مقدار سیمان ان 100 تا 150 کیلوگرم در یک متر مکعب ماسه است . ملات با تارد ملات نبتا مناسبی برای ساختن دیوارهای آجری با ضخامت بیش از یک آجر مصرف می شود.

ملات ماسه سیمان از اختلاط ماسه و سیمان بین (200 تا 350 کیلوگرم سیمان در یک متر مکعب ماسه ) و مقدار لازم آب تهیه می شود . در صورتیکه ماسه مصرفی تمیز و(ماسه  شسته ) و از نظر دانه بندی مناسب باشد بهترین نوع ملات برای ساختن دیوارهای آجری است.

در ساختن دیوارهای آجری باید نکات زیر رعایت شود :

آجرها را باید قبل از بکار بردن زنجاب کرد .

بندهای آجر در هر ردیف باید در اطراف طول و اطراف دیوار کاملا افقی باشند.

درزهای عمودی نباید در نما و یا در داخل هر ردیف متوالی در امتداد هم باشند .

فاصله درزهای قائم دو ردیف متوالی باید به اندازه ₂/1و یا حداقل ₄/1د طول یک آجر از هم فاصله داشته باشند  .

در گوشه ها باید آجر راسته هر ردیف با آجر کله همان ردیف در جبهه دیگر یکی باشد .یک ردیف آجر را اصطلاحا یک رج می گویند .

در ساختمان دیوار حتی المقدور باید آجر درست مصرف شود و از آجرهای شکسته اجتناب نمود .مصرف آجرهای شکسته و کوچک باعث مصرف زیاد تر ملات شده و از مقاومت دیوار می کاهد .لذا در طرح دیوارهای آجری باید اتصالاتی در نظر گرفته شود که حتی المقدور از آجر درست استفاده شود زیرا در صورتیکه علت اتصالات در نظر گرفته شده مجبور شده باشیم آجرهای کسته مصرف کنیم علاوه بر کاستن مقاومت دیوار باعث اتلاف و قت و هزینه اضافی شده ایم.

ضخامت دیوارهای آجری :

با توجه به اینکه اندازه های معمولی اجر که در ایران ساخته و مصرف می شود در حدود 5×10.5×21 سانتی متر است اندازه های اسمی ضخامت دیوارهای معمول در ایران به ترتیب 5 سانتی یا تیغه 10 سانتی ( دیوار نیمه ) 35 سانتی ( دیواریک و نیمه آجر‌) 45 سانتی ( دیوار دو آجره ) و غیره است. به دیوارهای تیغه و نیمه به ترتیب دیوار 6 سانتی و 11 سانتی نیز اطلاق می شود .

 اتصالات در دیوارهای آجری:

نقش اتصالات در دیوارهای آجری حائز اهمیت است . اتصالات را باید طوری انتخاب کنیم و در نظر گرفت که رعایت نکاتی که قبلا گفته میسر است .در زیر چند نوع از اتصالات رایج دیوارهای آجری شرح داده شده است :

اتصال راسته :

ساده ترین اتصال در دیوارهای آجری اتصال راسته است . این اتصال که برای ساختن دیوارهای تیغه یا نیمه بکار برده می شود .

اتصال کله :

این اتصال که در دیوارهای کی آجره بکار برده می شود طوری است که همه آجرها بصورت کله چیده می شوند .

نکته ای در اتصالات راسته و کله باید در نظر دانست آن است که برای اجتناب از رویهم قرار گرفتن بندهای عمودی در یکی از دو ردیف متوالی در ابتدای دیوار با اتصال راسته یک آجر کله و در آجر در ابتدای یکی دو ردیف متوالی با اتصال کله سه آجر سه قد (₄/3) بکار برد . اگر در اتصال کله بجای آجر سه قد آجر (₄/1) مصرف شود باعث عدم گیر داری کامل و ضعف دیوار خواهد شد .

اتصال کله راسته :

در این اتصال آجرها در هر ردیف متوالیا بصورا کله و راسته قرار می گیرند . این اصال معمول و مناسب  برای ساختن دیوارهای یک و نیم آجره و بالاتر است .اتصال یک ردیف کله و یک ردیف راسته :

همانطور که از اسم این اتصال بر می اید .آجرها در هر رج بصورت کله و یا راسته به کار برده می شود .ردیف های کله و راسته بصورت یکی در میان تکرار می شوند در ردیف های راسته آجر اول باید سه قد انتخاب شود .

اتصال خاجی :

اتصال خاجی که درزهای عمودی هرزه ملاتها بعد از هر سه ردیف در امتداد هم قرار می گشرند از بهترین انواع اتصالات در آجر کاریست .

اتصال هلندی:

در این اتصال در ردیف اول یک کله و یک راسته است که تکرار شده و در ردیف بعد اول یک سه قد و سپس آجرها بصورت کله کار می شوند .

با توجه که د رمیان اتصالات فوق اتصال خاجی مناسب تر است .

دیوار با آجور مجوف :

آجرهای مجوف یا تو خالی سفالی را باید بشکل و اندازه های مختلف می سازند . این آجرها از خاک رس نسبتا مرغوب در کارخانه های آجر پزی نیمه اتوماتیک تولید می شود ، برای ساختن دیوارهای سبک تقسیم فضاها یا جلوگیری از نفوذ عوامل جوی نداشته و بارب جزء وزن خود را تحمل نمی کنند . مصرف می شوند .مصرف آجرهای مجوف در ساختمانها یکه اسکلت آنه بصورت سازه های بتن آرمه و یا فلزی فلزی است و دیوارها باید حتی المقدور سبک باشد بیشتر است.

از مزایای دیوارهائی که با آجرهای مجوف ساخته می شود مقاومت خوب آنه نسبت به آجرهای تو پر در مقابل صوت و حرارت است . به علاوه به علت سبکی و بزرگی نسبی آنها نسبت به آجرهای تو پر معمولی ،استفاده از انها سهل تر و سرعت پیشرفت کار با آنها بیشتر است .

از جمله معایب آجورهای مجوف شکنندگی نسبتا زیاد آنهاست ، بهمین علت در تعیین محلهای عبور لوله برق ، کلید های پریز ، لوله های آب و فاظلاب و سایر تاسیسات باید دقت شده اند حتی المقدور جلوگیری و میزان آنرا به حداقل رساند. استفاده از رولپلاک و پیچ و میخ برای نصب وسائلی نظیز قفسه های آشپزخانه ، تابلو و یا میل پرده در دیوارها نیز به علت شکنندگی زیاد آجر گاهی با اشکالاتی روبه رو می شود . نصب پنجرها و چارچوب ها و درها در این مواقع بهتر است در محل نصب پنجره و چهارچوب درها در این دیوارها بدون پیش بینی های لازم نیز دسوار و بخوبی و با استحکام کافی صورت نمی گیرد . در این مواقع بهتر است در محل نصب چهار چوب یا پنجره بجای آجرهای مجوف از آجرهای توپر استفاده کرد .

پوزولان (به انگلیسی: Pozzolan) گونه‌ای خاکستر آتشفشانی ریزدانه‌است که در ساخت بتن کاربرد دارد.
پوزولان‌ها عبارتند از مواد سیلیسی، یا سیلیسی-آلومینی که خود به تنهایی فاقد ارزش چسبانندگی بوده و یا دارای ارزش چسبانندگی کم هستند، اما به شکل بسیار ریز در مجاورت رطوبت طی واکنش شیمیایی با کلسیم هیدروکسید در دمای معمولی ترکیب‌هایی با خاصیت سیمانی به وجود می‌آورند.
واژه پوزولان از پوزولی (به ایتالیایی: Pozzuoli) منطقه‌ای در ایتالیاگرفته شده که حدود ۲۰۰۰ سال پیش برای اولین بار پوزولان در آنجا پیدا شده‌است.
اگر چه بتن دارای پوزولان، نسبت به بتن با سیمان پرتلند آهسته تر به مقاومت اولیه می‌رسد، اما مقاومت نهایی (به انگلیسی: ultimate strength) آن، برابر یا بیشتر از مقاومت بتن با سیمان پرتلند می‌باشد. شایان ذکر است با اختلاط بین سیمان و پوزولان نوعی سیمان آمیخته با عنوان سیمان پوزولانی تهیه می‌شود.

سوپر پوزولان
میکروسیلیس یک سوپر پوزولان است که در صورت کاربرد درست از آن تاثیر بسیار قابل توجهی در افزایش مقاومت و دوام سازهای بتنی دارد. میکروسیلیس در حرارت زایی بتن تا حد زیادی ناشی از همان مکانیزم‌هایی است که باعث افزایش دوام و مقاومت بتن می‌شود، در حقیقت خواص پرکنندگی و واکنش پوزولانی میکروسیلیس می‌تواند باعث کاهش میزان حرارت زایی بتن شود. حرارت زایی یک گرم میکروسیلیس بیشتر از یک گرم سیمان پرتلند معمولی است و در مواردی بیشتر از ۲ برابر آن خواهد بود. اما مقاومت زایی بالاتر میکروسیلیس (۲ تا حدود ۴ برابر سیمان)، امکان کاهش مقدار کل مواد سیمانی بتن جهت دستیابی به یک مقاومت مشخص را فراهم نموده و بدین شکل استفاده از میکروسیلیس می‌تواند باعث کاهش حرارت زایی بتن شود.
سیمان پوزولان
سیمان پوزولان یا طبیعی مادهٔ اصلی این سیمان خاکسترها و پوکه‌های آتش فشانی است که سیلیس آن‌ها به علت زود سرد شدن به صورت پوک وغیر بلوری در آمده است. سیمان طبیعی از مخلوط کردن سیمان پرتلند با آهک شکفته با پوکه‌های معدنی به دست می‌آید. این سیمان‌ها در شهر رم و مناطق ایتالیابه نام (پوزولان) و در شمال اروپا به نام (تراس) نامیده می‌شود.
با مخلوط کردن نسبت وزنی ۱ به ۴ این سیمان باموادمناسب بهترین مقاومت به دست می‌آید. این سیمان هنگام هیدراته شدن حرارت کمتری آزادمی کند؛ از این رو در بتن ریزی‌های حجیم و جاهایی که بتن مورد هجوم سولفات هاست مصرف می‌شود. طبق استاندارد ملی ایران سیمانهای پوزولانی به دسته سیمان پرتلند پوزولانی و سیمان پرتلند پوزولانی ویژه طبقه بندی می‌شوند. در سیمان پرتلند پوزولانی، ماده پوزولانی حداقل ۵٪ و حداکثر ۱۵٪ وزنی سیمان را تشکیل می‌دهد و این سیمان با نشانه پ. پ. عرضه می‌گردد. در سیمان پرتلند پوزولانی ویژه، ماده پوزولانی حداقل ۱۵٪ و حداکثر ۴۰٪ سیمان را تشکیل داده و این سیمان با نشانه پ. پ. و. عرضه می‌گردد.

مصرف مواد پوزولانی در بتن می‌تواند یک یا چند خاصیت مشروح زیر باشد:

کاهش میزان مصرف سیمان
کاهش سرعت و میزان حرارت حاصل از فرایند آب‌گیری سیمان
بهبود کارآیی بتن
افزایش مقاومت بتن در پایان ۲۸ روز
افزایش پایایی بتن از طریق کاهش نفوذپذیری
صرفه اقتصادی
بالابردن مقاومت در برابر حمله اسیدها و قلیایی سنگدانه‌ها
جلوگیری از ترک خوردن سطحی گسترده بتن
کاهش بتن ریزی

پوزولان‌های صنعتی
پوزولان‌ها بر دو نوعند:
۱-پوزولان‌های طبیعی خام و یا تکلیس شده: خاکسترهای آتشفشانی
۲-پوزولان‌های صنعتی: خاکستر بادی (به انگلیسی: fly ash) دوده سیلیس، سربازه کوره‌های آهن گذاری، خاکستر پوسته برنج، رس کلسینه

بتن حباب ساز

در مهندسی عمران، به هر گونه ایجاد عمدی حباب‌های ریز هوا در بتن، دَربَرگیری هَوا و به ماده‌ای که برای این کار به کار می‌رود افزودنی حباب هواساز گفته می‌شود.
اضافه کردن مواد حباب‌ساز به بتن سبب تولید حباب‌های ریز هوا در داخل بتن و بین سنگ دانه‌ها می‌شود. این حباب‌ها باید پس از سخت شدن بتن یا ملات در آن باقی بمانند.

مواد تشکیل دهنده افزودنی بتن حباب ساز
دیرگیرکننده‌ها که جزئی از مواد افزودنی بتن هستند برای کاهش فرآیند آب‌گیری در بتن کاربرد دارند. معروفترین دیرگیر کننده بتن شکر است. تفاوت خاصی در مقاومت نهایی بتن در حالت استفاده از دیرگیرکننده و بدون آن وجود ندارد.

• کاریرد بتن حباب ساز
  افزایش دوام بتن در برابر یخ بستن و ذوب شدن پیاپی
  مقاومت بتن در برابر پوسته شدگی سطح ناشی از یخ زداهای شیمیایی
  افزایش کارایی بتن و نفوذناپذیری بتن سخت شده به میزان زیاد
  افزایش میزان روانی بتن
  دادن حالت ارتجاعی و فنری به بتن
  کاهش جدا شدن دانه‌ها و آب انداختن بتن
• مواد حباب‌ساز
  چربی‌های طبیعی
  اسید استتاریک
  اسید اولئیک
  مواد کف کننده
  پودر آلومینیوم در مجاورت قلیایی‌ها
  ترکیبات شوینده

طراحی بیمارستان

در حالی که بیمارستان‌ها در گذشته آگاهانه جهت مصارف پزشکی، جراحی طراحی می شدند امروزه می‌توان شاهد تغییر جهت به سوی انسانگرایی در امکانات بیمارستانی بود. بیمارستانهای امروزی بیشتر به هتل شبیه هستند. وجود فضای اقامتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به طرح‌های سرد بهداشتی در بیمارستانهای گذشته است. مدت زمان بستری و اقامت بیمار به طور پیوسته کوتاهتر می‌شود و علاقه به اتاق‌های یک تختی یا دو تختی (در خصوص بیمارهای خصوصی) بیشتر شده است.

قسمت بندی و تعین محدوده

یک بیمارستان عمومی به بخشهای مراقبت، معاینه و درمان، انبار و محل نگهداری موقت زباله، اداری و فن آوری تقسیم می‌شود. قسمت‌های اقامتی و احتمالا بخش‌های آموزشی و پژوهشی و همچنین بخشهای حمایتی برای عملیاتهای خدماتی نیز در یک بیمارستان عمومی وجود دارند.

انواع بیمارستانها

بیمارستانها را می‌شود به گروههای زیر تقسیم کرد: کوچکترین (تا ۵۰تخت)، کوچک (تا۱۵۰ تخت)استاندارد(تا۶۰۰ تخت) و بزرگ. حمایت کنندگان مالی بیمارستانها ممکن است دولت، بنیادهای نیکوکاری یا خصوصی یا ترکیبی از اینها باشند. بیمارستانها را می‌توان از جهت نوع فعالیت به بیمارستانهای عمومی، تخصصی و دانشگاهی تقسیم کرد.

بیمارستانهای دانشگاهی

بیمارستانهای دانشگاهی با بیشترین ظرفیت خدماتی را می‌توان برابر با دانشکده‌های پزشکی و بیمارستانهای عمومی بزرگ دانست. آنها امکانات تشخیص و درمانی گسترده‌ای دارند و به طور اصولی پژوهش و آموزش را به پیش می برند.سالنهای سخنرانی و اتاقهای تشریح بایستی طوری گنجانده شوند که فعالیت بیمارستان توسط ناظرین مختل نشوند. بخشها باید بزرگ باشند تا هم ملاقات کنندگان و هم ناظران را در خود جای دهند. امکانات و نیازهای ویژه بیمارستانهای پزشکی ایجاب می‌کند اتاقها به صورت ویژه‌ای طراحی شوند.

مفهوم طرح ریزی

موقعیت: محل پروژه باید دارای فضای کافی برای بخشهای اقامتی مستقل و دپارتمانهای مختلف بیمارستان باشد. بایستی در منطقه آرام باشد و در آینده نیز احتمال ساخت و ساز در اطراف آن وجود نداشته باشد مگر اینکه توسط محلهای مجاور تفکیک و مستثنی شده باشد. تجهیزات نبایستی بر اثر مه گرفتگی، باد شدید، گردوغبار، دود، بو وحشرات آسیب ببیند. زمین نباید آلوده باشد و برای گسترش فضا، زمینهای آزاد اطراف نیز در نظر گرفته شوند.طراحی بیمارستان

جهت:

بهترین جهت برای اتاق درمان و جراحی بین شمال غربی و شمال شرقی است. نمای بخش پرستاری در جهت جنوب به جنوب شرقی مناسب است آفتاب صبحگاهی دلپذیر، گرمای کم، مزاحمت کم نور آفتاب (احتیاج به تاریک کردن اتاق نیست)، هوای ملایم در عصر ها، اتاقهایی که رو به شرق و غرب هستند به نسبت دارای آفتاب گیری بیشتر هستند اگر چه از آفتاب زمستانی بهره کمتری می برند. جهت بخشهای بیمارستان که دارای اقامت متوسط کوتاهی هستند مهم نیست برخی مقررات انظباطی تخصصی حکم می‌کنند که بیماران در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند که اتاقهای رو به شمال برای آنها مناسب است.

 تصویر:

یک بیمارستان قرار است گسترش یابد، طراحی آن شامل چهار فاز سازندگی می‌شوند یک محیط بسته بزرگ که شامل یک پارک ساخته خواهد شد که پنجره‌ها بتوانند رو به آن باز شوند بدون آنکه صدا مزاحمت ایجاد کند.

اشکال ساختمانی درمانگاه بیماران سرپایی:

محل درمان بیماران سر پایی دارای اهمیت ویژه‌ای است. جداسازی مسیر بیماران سرپایی و بیماران بستری شونده باید در اوائل برنامه ریزی مد نظر قرار گیرد.با این حال راه دسترسی به دپارتمانهای پرتو ایکس و جراحی بایستی نزدیک باشد. امور مربوط به بیماران سرپایی هر روز مهمتر می‌شوند. بنابراین به اتاق‌های انتظار بزرگتر و اتاقهای درمان بیشتری نیاز است.

راهروها:

راهروها باید برای بیشترین جریان گردشی طراحی شوند. در کل، راهروهای دسترسی بایستی حداقل دارای ۵۰/۱ متر پهنا داشته باشند. راهروهایی که بیماران را با تخت متحرک جابجا می‌کنند باید حداقل دارای پهنای موثر ۲۵/۲ متر باشند. سقف معلق در راهروها می‌توانند تا ۴۰/۲ متر ارتفاع داشته باشند. پنجره‌های نورگیر و هواگیر نبایستی بیش از ۲۵ متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. پهنای مفدار راهروها نباید توسط برآمدگیهای دیوار، ستونها و عناصر دیگر ساختمان مختل و محدود شود. در را هروهای بخش باید با توجه به مقررات داخلی در برای خروج دود سیگار تعبیه  شود.

درها:

در طراحی درها بهداشت باید در نظر گرفته شود. لایه سطحی در بایستی دارای مقاومت بلند مدت در برابر نظافت مداوم توسط تمیزکننده‌ها و میکروب کشها باشد و بایستی طوری طراحی شود که مانع انتقال صدا، بوهای نا مطبوع و جریان هوا باشند. درها نیز بایستی دارای همان استاندارد عایق بندی در برابر صدا باشد که دیوارهای اطراف از آن برخوردارند. چوب دوروکشه در باید حداقل توانایی کاهش صدا تا۲۵ دسی بل را داشته باشد. ارتفاع دقیق دربها به نوع و عمل آنها بستگی دارد.

درهای معمولی m 20/2 -10/2

دروازه‌های عبور وسایل نقلیه m 50/2

ورودی انتقالات m 80/2- 70/2

حداقل ارتفاع در جاده‌های ورودی m 50/3

پله ها:

به خاطر دلایل سلامتی، پله‌ها بایستی طوری طراحی شوند که در مواقع لزوم ظرفیت تمام گردش عمومی را داشته باشند البته مقررات ساختمان سازی ملی نیز بایددر نظر گرفته شوند. پلکانها باید در هر دو طرف نرده داشته باشند و بدون بر آمدگی پیشبن باشند(بدون لبه برآمده) پله‌های پیچ دار (حلزونی) نمی‌توانند در مقررات مربوط به پله‌ها گنجانده شوند.پهنای موثر عرض پله‌ها و پاگردها باید حداقل دارای ۵۰/۱ متر باشند واز۵۰/۲ متر تجاوز نکنند. درها نباید پهنای مفید پاگردها را اشغال ومحدود کنند و با توجه به مقررات بیمارستان، درهای رو به راه‌پله باید به طرف خروجی باز شوند. می‌توان پله‌هایی با ارتفاع m m170 داشت و حداقل عمق پاگذار آن mm280 باشد. بهتر است نسبت ارتفاع/ عمق پاگذار ۳۰۰تا۱۵۰ میلی متر باشد.

آسانسور ها:

آسانسورها انسانها، دارو ها، ملحفه‌ها و تختهای بیمارستانی را بین طبقات جابجا می‌کنند و به خاطر مسائل بهداشتی و زیبایی بهتر است آسانسورهای جداگانه‌ای را برای هر کدام این اهداف در نظر گرفت. در ساختمانهایی که مراقبت، معاینه و درمان در طبقات بالایی انجام می گیرند حداقل دو آسانسور برای انتقال تخت لازم است. اتاقک آسانسور باید به اندازه‌ای باشد که جا برای یک تخت ودو همراه وجود داشته باشد. سطوح داخلی کابین باید صاف، قابل شستشو و به راحتی قابل ضد عفونی باشد. کف آن نباید سر باشد چاه آسانسور باید ضد آتش باشد. برای هر صد تخت یک آسانسور چند منظوره باید تعبیه شود و تعداد این آسانسورها در بیمارستانهای کوچکتر حداقل دو دستگاه باید باشد، بعلاوه حداقل بایستی دو آسانسور کوچکتر برای تجهیزات قابل حمل، کارکنان وملاقات کنندگان وجود داشته باشد:

ابعاد دقیق آسانسور: m 20/1 × ۹۰

ابعاد دقیق چاه آسانسور: m 50/1 × ۲۵/۱

مسیریابی :

برای جلوگیری از انتقال میکروب بر اثر تماس، فعالیتهای مختلف جداگانه‌ای می بایست صورت گیرد. سیستم تک راهرویی که در آن بیماران جراحی شده و بیماران آماده جراحی، کارکنان آماده جراحی و کارکنان پس از انجام عمل و حمل وسایل تمیز و کثیف از یک راهرو استفاده می‌کنند دیگر استاندارد نیست. بهتر است سامانه دو راهروی داشته باشیم که در آن بیماران و کارکنان یا بیماران و وسایل غیر تمیز از یکدیگر جدا باشند. هنوز بهترین نوع این موارد مشخص نشده است و بنابراین به صورت جداگانه در نظر گرفته می‌شوند. یک راهبرد موثر، جدا کردن جریان بیماران از محل کار مورد استفاده کارکنان گروه جراحی است.

اتاقهای جراحی اصلی :

تعدادی اتاق ملزومات و کار در مجاورت مستقیم اتاق جراحی هستند. اتاق جراحی باید به گونه‌ای طراحی شود تا هر چه بیشتر به شکل مربع شباهت داشته باشد تا کار در هر جهت از تخت جراحی به راحتی انجام گیرد. اندازه مناسب می‌تواند ۵۰/۶ × ۵۰/۶ متر با ارتفاع ۳ متر و اضافه ارتفاع ۷۰/۰ m برای تهویه و خدمات دیگر باشد. اتاقهای جراحی بهتر است یکسان باشد تا حداکثر انعطاف پذیری را داشته باشند و عملها روی میز قابل حملی صورت گیرد که بر روی پایه‌ای ثابت در وسط اتاق سوار شده باشد. نور طبیعی از نظر روانشناختی دارای امتیاز خاصی است که جلوگیری از آن تقریبا غیر ممکن می نماید. واگر هم امکان آن وجود داشته باشد باید سیستمی وجود داشته باشدکه به طور کامل جلوی نفوذ این نور را بگیرد(برای مثال عملهای جراحی چشم در فضای خیلی تاریک انجام می‌گیرد) امروزه اتصالات خدماتی و وسایل فنی معمولا از طریق تجهیزات بیهوشی معلق تأمین می‌شود. در غیر این صورت ،اتصالات خطوط خلاء، اکسید نیتروس و برق اضطراری بایستی حداقل ۲۰/۱ متر بالاتر از سطح کف اتاق قرار گیرند. جدا کردن بخشهایی که در حد بالای میکروب زدایی شده اند(استریل) و وسایل استریل نیز به آنجا ارسال می‌شود بسیار مهم است. تقسیم اتاق عمل به دو قسمت عفونی و غیر عفونی یک بحث پزشکی است اما عمل هوشیارانه و منطقی است. کف اتاق و سطح دیوارها باید بسیار صاف و قابل شستشو باشند از نصف برآمدگیهای تزئینی و سازه‌ای باید جلوگیری کرد.طراحی بیمارستان

اتاق بیهوشی :

اندازه اتاق بیهوشی باید تقریبا ۸۰/۳×۸۰/۳ متر باشد و درهای آن نیز کشویی و برقی باشد و به اتاق عمل باز شوند(پهنای ۴۰/۱ متر)این درها باید دارای دریچه و شیشه‌ای باشند تا بتوان با اتاق جراحی ارتباط تصویری داشت. اتاق بایستی مجهز به یخچال ،سینک آب ،لوله دستشویی و آبکشی، کابینت جهت نگهداری لوله هلی جراحی ،اتصالات تجهیزات بیهوشی. برق اضطراری باشد.

اتاق ترخیص بیهوشی:

این اتاق به اتاق بیهوشی شباهت دارد در ورودی به راهروی  کاری باید لولایی و بدون چفت با عرض ۲۵/۱ متر باشد.

اتاق شستشو:

تقسیم اتاق شستشو به بهداشتی ومعمولی ایده ال است اما از نقطه نظر بهداشت یک اتاق تکی کافی است. حداقل پهنای اتاق باید۸۰/۱ متر باشد. برای هر اتاق جراحی بایستی سه دست و صورت شویی (سینک) که آب را به اطراف نمی پاشد وجود داشته باشدکه از طریق پدالهای پایی کنترل شوند .بایستی دارای دریچه دید باشند و اگر هم برقی هستند بایستی با پدالهای پایی باز شوند. اگر صرفه جویی در الویت دارد می‌توان از درهای لولایی چرخش استفاده کرد.

اتاق اشیاء استریل:

اندازه این اتاق دارای انعطاف پذیری بیشتری است اما بایستی به اندازه کافی فضای قفسه و کابینت وجود داشته باشد و بتوان به طور مستقیم از اتاق عمل به آن دسترسی داشت. به ازای هر اتاق عمل اشیاء استریل به مساحت تقریبی ده متر مربع نیاز است.طراحی بیمارستان

اتاق تجهیزات:

اگر چه دسترسی مستقیم به اتاق عمل ارجح است این کار همیشه ممکن نیست اگر دسترسی مستقیم امکان پذیر نباشد اتاق تجهیزات بایستی تا حد امکان نزدیک اتاق عمل باشد تا مدت انتظار کمتر شود. اتاقی به اندازه ۲۰متر مربع باید در نظر گرفته شود.

اتاق زیر مجموعه استریل:

این اتاق را می‌توان مستقیم یا غیر مستقیم به بخش استریل اتاق عمل مرتبط کرد. این اتاق شامل یک بخش بهداشتی برای اشیاء استریل شده و یک بخش معمولی برای اشتباه غیر استریل است. تجهیزات آن بایستی شامل سینک، سطح انبار، سطح کار و استریل کننده‌های بخار باشد. وصل کردن یک اتاق زیر مجموعه استریل (ساب استریل) به چندین اتاق عمل می‌تواند مشکلات بهداشتی بوجود آورد که این کار نباید صورت گیرد. توجه داشته باشید که ابزار جراحی در واحد استریلیزه مرکزی آماده می‌شوند که خارج از محوطه جراحی قرار دارد.

اتاق گچ گیری:

به خاطر مسائل بهداشتی، این اتاق نباید در محوطه جراحی باشد بلکه در محوطه بیماران سرپایی بایستی قرار گیرد در واقع اورژانس بیمار بایستی از لابی‌های مختلف عبور کند تا به اتاق عمل برسد. تجهیزات شرایط پس از عمل فناوری اتاق بهداشت و تهویه هوا: سیستم تهویه هوا جزئی حیاتی از فناوری اتاق بهداشت است نمونه معمولی آن از جابجایی کم،لزرش با سرعت ثابت حرکت هوا (m /s 45/0)استفاده می‌کند که تمام میکروبها و ذرات رها شده را به خارج می راند. یک سیستم دمنده جهت دار هوا نیز برای به حداقل رساندن لرزش هوا و یکنواختی آن هوا را به داخل اتاق عمل می دمد. بنابراین می‌توان به مقدار زیاد از ترکیب هوای آلوده و هوای تازه (هوای اتاق بهداشت) جلو گیری کرد. برای حفظ بهداشت و تمیزی تجهیزات جراحی به مسافتی به ابعاد تقریبی ۰۰/۳×۰۰/۳ متر نیاز است. همچنین سیستم تهویه هوا پیش از آماده کردن مقدار هوا مورد نیاز، از طریق تصویه، رقیق و فشرده کردن هوا سطح اجرام زنده هوایی را می کاهد. برای مثال برای اطمینان از آلودگی زدایی هوا بین اتاقهای عمل به۱۵تا۲۰ بار تعویض هوا در ساعت نیاز  برای است. ایجاد منطقه‌ای در اتاق عمل که تا حد امکان فاقد جرم/ذره باشد از ورودی کنترل نشده هوا از طریق اتاقهای مجاور به داخل اتاق عمل بایستی جلوگیری کرد.این کار را می‌شود از طریق هوا بندی اتاق عمل (تمام درزها در طی ساخت بایستی پر شوند) و با تغییر فشار انجام داد (یعنی بالاترین فشار که در اتاق عمل است به تدریج در اتاق بیهوشی کمتر ودر اتاقهای دیگر به حداقل می رسد تا با بوجود آمدن تفاوت فشار هوا از اتاق عمل به اتاقهایی که به مراقبت کمتر احتیاج دارند حرکت کند) بنابراین پنجره‌های اتاق عمل بایستی دارای دریچه‌های مشبک تهویه هوا با قابلیت هوابندی کامل باشند .

فعالیتهای جنبی:

اتاقهای فعالیت‌های جنبی ضروری نیست که در نزدیکترین مجاورت اتاقهای عمل قرار گیرند. این اتاقها بوسیله راهرویی که مورد استفاه بیمار نباشد جدا شوند.

اتاق پرستارها:

ابعاد این اتاقها بستگی به بزرگی دپارتمان جراحی بیمارستان دارد. باید فرض شود که در هر تیم جراحی هشت عضو دارد(پزشکها،پرستارهای اتاق عمل، پرستارهای بیهوشی) اگر واحد جراحی دارای بیش از دو اتاق عمل باشند مناسب است که سیگاریها را از غیر سبگاریها جدا کرد. این اتاق راحتی باید دارای تعداد صندلی کافی، کابینت و یک سینک باشد.

محل کار پرستارها:

این اتاقها می بایستی دارای موقعیت مرکزی باشند و دارای شیشه‌های بلند تا راهروی کاری از آن طریق دیده شود. علاوه بر میز تحریر آنها باید دارای کمد و کابینت و دیوارهای بلند برای نصب برنامه‌ها باشند.

اتاق گزارشات:

این اتاقها که نیاز آنها مطلق نیست نباید بیش از ۵ متر مربع باشنددر این اتاقها جراحان پس از عمل گزارش آن را تهیه می‌کنند.

داروخانه

یک داروخانه به مساحت ۲۰ متر مربع می‌تواند انواع مواد بیهوشی ،داروهای جراحی و مواد دیگر را در خود جای دهد بخصوص که دارای قفسه‌های گردشی باشد.

اتاق نظافت:

مساحت ۵ متر مربع برای چنین اتاقی کافی است این اتاقها بایستی به اتاق عمل نزدیک باشند زیرا پس از عمل میکروب‌زدایی (ضد عفونی) و تمیز کردن ابزار صورت می‌گیرد.

جایگاه تختهای تمیز:

در نزدیکی محدوده لابی بیماران بایستی فضای کافی جهت قرار دادن تختهای تمیز شده و آماده وجود داشته باشد. مقدار مورد نیاز عبارتست از یک تخت تمیز اضافی برای هر میز جراحی.

ملزومات اتاق بازگشت هوشیاری:

اتاق بازگشت هوشیاری باید بتواند چندین بیمار عمل شده از اتاقها ی جراحی مختلف را در خود جا دهد. تعداد تختهای محاسبه شده باید۵/۱ برابر تعداد اتاقهای عمل باشند. اتاق مجاورآن اتاق شستشو با چند سینک است. پرستاری می بایستی دارای یک جایگاه نظارتی باشد که از آن بتواند بر همه بیمارها تسلط داشته باشد. طراحی اتاق باید طوری باشد که نور طبیعی بتواند وارد آن شود تا بیمارها بتوانند خود را با ساعات شبانه روز تطبیق دهند.

نمونه پلان بیمارستان

رعایت نکات ایمنی در جراحی

اتاق جراحی باید از طریق درهای کشویی برقی به اتاقهای بیهوشی، ترخیص شستشو واشیاء استریل ارتباط داشته باشند. این درها بایستی در خارج از اتاق عمل نصب شوند تا فضای اتاق را اشغال نکنند. به خاطر مسائل بهداشتی، سیستم باز کردن درها باید با پدالهای پایی کنترل شود در اتاق فعالیتهای جنبی درهای محوری (بدون جفت) با پهنای یک متر تا ۱٫۲۵ متر کافی است این نکته بایستی در نظر گرفته شود که اتاقهای اصلی بیهوشی دارای ترکیبی انفجار کننده از گازها هستند (بخارها، اکسیژن، اکسید نیتروژن) این گازها ممکن است به محدوده جراحی اتاقهای آماده کردن بیمار و گچ گیری رخنه کنند برای مقابله با جمع شدن گازهای بیهوشی در اتاق اتصالات الکتریکی و الکتروپزشکی بایستی حداقل در ارتفاع ۱٫۲۰ متر از سطح کف اتاق قرار گیرند. به وسیله کف رسانای اتاقها را با هم برابر کنید. رطوبت هوا را بین ۶۰% تا ۶۵% حفظ کنید. اتاقهایی که جهت نگهداری مواد بیهوشی به کار می روند بایستی ضد آتش باشند و به اتاقهای عمل، زایمان و بیهوشی راه نداشته باشند.

روشنایی در اتاق عمل بایستی قابل تنظیم باشد تا با توجه به موقعیت برش جراحی، نور را بازاویه‌های مختلف بتاباند. متداول ترین سیستم روشنایی چراغهای جراحی سقفی متحرک هستند این سیستم متشکل از یک روشنایی اصلی است که دارای حرکت چرخشی و زاویه‌هایی است و یک لامپ جنبی که بر روی یک بازوی ثانوی  روشنایی اصلی از سوار است. تعداد زیادی لامپ کوچک ساخته شده است تا از ایجاد سایه‌های خیلی تاریک جلوگیری شود. امروزه اتاقهای عمل تخم مرغی شکل با روشنایی داخل سقفی نیز گاهی ساخته شوند مقررات روشنایی بیمازستانها شدت اسم روشنایی برای اتاقهای عمل را LUX 1000 و اتاقهای جنبی عمل را LUX 500 معرفی می‌کنند.

ترتیب:

دپارتمان مراقبتهای ویژه بایستی یک بخش جداگانه باشد که فقط (بخاطر مسائل بهداشتی)از طریق لابی‌ها قابل دسترس باشد. توجه داشته باشید که براساس قوانین بیمارستان ،هر بخش مراقبتهای ویژه ،بایستی دارای بخش آتش‌نشانی جداگانه باشد. به غیر از سرسرای کارکنان و بیماران ،ملاقات کنندگان فقط بایستی از طریق سرسرای ملاقات کنندگان (اتاق انتظار) به این واحد دسترسی داشته باشد. درمرکز یک واحد مراقبتهای ویژه بایستی یک جایگاه کاری باز پرستاری قرار داشته باشد که به همه اتاق‌ها مشرف باشد .اتاق بازگشت هوشی بخش جراحی معمولا در قسمت مراقبتهای ویژه قرار دارد تا بیماران تحت مراقبت همان کارکنان قرار گیرند (توجیه اقتصادی) تعداد بیماران هر بخش مراقبتهای ویژه می بایستی بین شش تا ده باشد تا از انباشته شدن حجم کارکنان پزشکی و پرستاری جلوگیری شود وبهترین خدمت به بیماران ارائه شود. برای هرواحد (که دارای شش تا ده تخت است) میبایستی جایگا ه وظیفه پرستاران، جایگاه استریل (داروها و آماده سازی خون) یک اتاق مواد ویک اتاق تجهیزات در نظر گرفته شود. فضای لازمه تختها را می‌توان در ترتیب باز، بسته یا ترکیبی از ان دو قرار دارد. در ترتیب باز فضای کف اتاق بایستی بسیار زیاد باشد. تمام تختها بایستبی در معرض دید و نظارت جایگاه پرستارها باشند و دیوارهای (پارتیشن هایی) سبک ومتحرک، بیماران را از یکدیگر جدا می‌کند. این دیوارها بایستی دارای سبکی و ارتفاع آنها نصف سقف اتاق باشد. در ترتیب بسته اتاق‌ها ی جداگانه‌ای برای بیماران در نظر گرفته می‌شود که باز هم می بایستی تحت نظارت جایگاه مرکزی پرستارها باشند. از نقطه نظر بهداشتی و و روانشناختی ترجیح داده می‌شود زیرا بیماران در این مرحله بسیار آسیب پذیر هستند. یک را ه حل میانی که بسیار متداول است قرار دادن دو یا سه تخت در اتاقهای جداگانه است. ایده ال ترین طرح نقشه ستره‌ای است که در آن اتاق بیمار از جایگاه پرستاران در مرکز منشعب می‌شود.اما به خاطر محدودیت فضا روشهای سنتی متداولتر است. وظایف جانبی: برای وظایف جانبی بخشهای زیر بایستی در نظر گرفته شود. اتاق عمل برای جراحی‌های جزئی(m 30-25) فضای آزمایشگاهی ،آشپزخانه ،ساب است(۲۰m) اتاق مواد بهداشتی، اتاق معمولی، اتاق بهداشت، اتاق مهمانها،اتاق پزشک وظیفه، اتاق مدارک و در صورت امکان یک اتاق مشاوره و امکانات بهداشتی (با هماهنگی بخش بهداشت) بخش جراحی از نظر امکانات پزشکی می بایستی خود کفا و مستقل باشد.در کنار تمام تخت‌ها بایستی لوله، اکسیژن ،هوای فشرده وپمپ خلاء وجود داشته باشدو علاوه بر پریزهای برق متداول، پریزهای کم ولتاژ (برای سیستم فراخوانی پرستاران)و پریزهای پر فشار (مثلا برای تجهیزات پرتو ایکس) نیز بایستی تعبیه شود. بخش جراحی ویژه باید نزدیک و تا آنجا که می‌شود همسطح با دپارتمانهای جراحی و بخش پزشکی داخلی ویژه باشد. این بخش همچنین بایستی به پذیرش ومرکز خدمات عملیات اورژانس نیز نزدیک باشد. می بایستی با بخشهای بیماران سرپایی و جراحی مرتبط باشد همچنین توصیه می‌شود راههای دسترسی به آزمایشگاه کلینکی و بانک خون کوتاه باشد.

دپارتمانهای مراقبت

پارتمان‌های مراقبت هر کدام به تخصصی ویژه تقسیم می‌شوند و اینها نیز دارای زیر مجموعه‌های خود می باشند. برای ایجاد مراقبت و نظارت کافی تعداد تختها هر بخش نبایستی بیش از ۱۶ تا ۲۴ عدد باشد به خاطر استفاده صحیح از کارکنان معمولا دو جایگاه کاری در کنار هم قرار داده و به بخش بزرگی از ناحیه خدماتی پرستاران متصل می‌کنند (برای مراقبت حدود ۳۰ تا۳۴ بیمار). ترتیب اتاقها به وضعیت، نوع و درجه حاد بودن بیماری بستگی دارد. نواحی پرستاری زیر نیز بایستی متمایز باشند: پرستاری عادی، مراقبت ویژه و فشرده تعداد تختها برای هر گروه مراقبتی در بخش مراقبت ویژه و فشرده کمتر است (بین ۶ تا ۱۲ تخت بسته به بزرگی بیمارستان)اتاق‌ها بایستی به گونه‌ای قرار گیرد که در کناره‌های تخت (دو طرف و قسمتهای تحتانی) فضای کافی برای حرکت و دسترسی وجود داشته باشد. تعداد کابینت‌ها و کمدها برای وسایل شخصی بیمار بایستی کافی باشد.